Wat kun je doen als je hond je heel veel achterna loopt (en waarom is dat belangrijk)?

Een hond heb je onder meer voor de gezelligheid (neem ik aan😉). Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik klets er wat af tegen mijn honden en met zijn allen (we hebben drie honden...) op de bank vind ik heerlijk. Het is mijn manier van ontspannen en tot rust komen. Maar soms zitten mijn honden in mijn irritatie-zone. Ja, echt. Niets menselijks is mij vreemd 😇🙈 In mijn geval is dat vooral als ze de verwachting hebben dat er iets gaat gebeuren dat belangrijk zou kunnen zijn voor hen, waardoor ze 'in de houding springen' zodra ik op sta. Herkenbaar? Ook als je het zelf niét vervelend (zoals ik soms), is het goed om dit artikel te lezen. Dan leg ik uit waarom. 

Honden leren op twee manieren. Op de ene manier, trekken ze conclusies over de gevolgen van wat ze zelf doen. Als simpel voorbeeld: de hond leert dat als hij gaat zitten (zijn eigen gedrag) als hem dat gevraagd wordt, hij dan een koekje krijgt. Dat koekje is het effect van zijn eigen gedrag. (Dit heet operante conditionering). 
Het leren van de andere manier gaat net iets anders. Je hond leert dat er iets in de omgeving belangrijk voor hem is. Dus los van wat hij zelf wel of niet doet. Als simpel voorbeeld: als jij je wandelschoenen aan doet en de riem pakt (er gebeurt iets in de omgeving van je hond), gaan jullie wandelen (dat is belangrijk voor hem). Daarbij maakt het helemaal niet uit wat hij doet; de wandelschoenen betekenen: we gaan naar buiten! (Dit heet klassieke conditionering). 

Deze tweede manier van leren staat meestal centraal als je een hond hebt die je achterna loopt in huis. Het feit dat jij in beweging komt, heeft voor je hond in de loop der tijd betekenis gekregen. 
- er gebeurt iets leuks voor je hond als jij beweegt. Je loopt naar de koelkast; oeps er valt iets op de grond of je hond krijgt iets lekkers van je. Je loopt naar de wc, maar die is in de buurt van de keuken dus misschien mist je hond iets als hij je niét achterna loopt. Je loopt naar de bank en daar gaan jullie samen knuffelen. Of... nou ja; vul maar in. Dat wat jij doet, voorspelt voor je hond vervolgens dat er iets leuks gaat gebeuren. 

- er gebeurt iets wat niet leuk is voor je hond als jij beweegt. Het zou voor je hond kunnen voorspellen dat jij weg gaat. En als jij er niet bent, voelt je hond zich eenzaam en misschien niet veilig. Hij wil en moet bij jou in de buurt blijven om zich prettig en comfortabel te voelen. Je hond volgt je dan dus niet omdat hij verwacht dat er iets leuks gebeurt, maar juist omdat hij bang is dat er iets vervelends gaat gebeuren en dat vervelende wil hij voorkomen. Dat is dus iets fundamenteel anders dan als je hond verwacht dat het een al dan niet klein feestje voor hem gaat worden. 

Eén van mijn honden is heel sterk in het voorspellen van wat er in zijn omgeving gebeurt én kan heel goed duidelijk maken als hij graag iets wil en ik doe dat (nog) niet. Hij gaat me dan aan liggen staren. Want hé: gisteren ging je rond 12.00 uur wandelen, waarom nu dan niet? Dat is Griffin, mijn oudste Flatcoated. Hij volgt mij dus ook geregeld door het huis omdat hij denkt: en nu dan? En nu? Of nu?
Hij klinkt zo heel sneu, maar geloof me: hij heeft een prima dagschema hoor maar is gewoon altijd klaar om iets leuks te doen. 
Mijn andere Flatcoated Iloy is eigenlijk nog beter in het voorspellen. Niet omdat hij altijd reageert, hij doet dat minder dan Griffin. Maar hij weet heel goed wanneer ik mogelijk wel en wanneer ik mogelijk niet iets leuks ga doen. Hij is dus wat selectiever. 
En onze derde hond, Hailey de Welsh Springer en een herplaatser, reageert niet. Die wacht gewoon totdat we iets leuks gaan doen samen. 

Mijn honden vallen dus in de categorie: we verwachten dat we iets leuks gaan doen. Dat weet ik 300% zeker omdat ze zonder issues alleen kunnen zijn. Dat weet ik zo zeker, omdat we altijd video maken als we er niet zijn. En dan liggen ze te slapen. Er is niets om te volgen want er gaat niets gebeuren want ze zijn er niet. Top. 

Als je een hond hebt die je dus veel achterna loopt in huis, is dat het eerste dat je moet doen. 
Met zekerheid vast stellen dat je hond er ok mee is als jij niet thuis bent. Dus eigenlijk: zeker weten dat hij je achterna loopt omdat hij iets leuks verwacht. En niet omdat hij verwacht dat je weg gaat en hij zich dus ellendig gaat voelen. 

In beide gevallen kan het handig zijn om je hond de zogenoemde Magische Mat aan te leren. In deze oefening leert je hond om op een plek te blijven liggen, terwijl je zelf door het huis heen beweegt. Niet omdat je hebt gezegd "BLIJF!" of iets anders. Maar simpelweg omdat je hond weet: als ik daar lig en blijf liggen, gebeurt er elke keer iets leuks! Hij kiest er dus zelf voor. 
Dat kan dus heel handig zijn als je een blij ei hebt zoals ik die de hele dag wel wat wil doen en je daarom dus achterna loopt. Met zo'n mat kun je jezelf even wat rust geven én je hond ook... Want de hele tijd maar in de benen komen omdat jij zonodig weer een kop koffie moet pakken, is ook voor je hond niet altijd leuk. 

Als je hond issues heeft met het zonder jou zijn, is het ook een hele mooie oefening. 
Het kan namelijk even wat fysieke afstand creëren, zonder dat je druk moet leggen op je hond (altijd een slecht idee!) en zonder dat je hem moet negeren. Negeren kan soms (deels) noodzakelijk zijn, maar als je het kunt vermijden is het altijd aardiger (én makkelijker want echt negeren is best heel moeilijk!)
Laat ik overigens duidelijk zijn: met deze oefening verhelp je niet issues met zonder jou zijn. Het zou makkelijk zijn als je hond hiermee vervolgens wél zonder jou in huis kan zijn, maar zo simpel is het helaas niet. Maar het is wel een mooie eerste stap.

Wat verder kan helpen is een duidelijke context bieden en het voorspelbaar maken voor je hond wanneer er wel iets belangrijks (negatief of positief) gebeurt en wanneer niet. Door bv. een bepaald woord te zeggen als je op gaat staan en gaat bewegen en er gebeurt niets dat van belang is voor je hond (bv. "niets aan de hand", "zo terug" of bedenk vooral iets wat voor jou werkt 😉). En duidelijk aan te geven als er iets gebeurt dat wél van belang is voor je hond. Daarmee maak je het leven van je hond een stuk voorspelbaarder en dat is altijd goed. 

Wil je je hond ook die Magische Mat leren? 
Doe dan mee aan de gratis Magische Mat Challenge van zaterdag 4 november t/m woensdag 8 november 2023. Je kunt hier meer informatie vinden en je opgeven: http://www.moniquebladder.nl/mat-challenge

Dit artikel is geschreven door Monique Bladder, hondengedrag-specialist. Overname van dit artikel is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming. Delen van dit artikel op social media door het delen van de link wordt op prijs gesteld.