Mythbusters: 7 onterecht aannames over honden

Veel mensen met een hond voelen zich al snel – terecht of onterecht – in enige mate deskundig in hondengedrag. Te pas en te onpas weet iedereen het beter, lijkt het wel. Mijn persoonlijke frustratie – als hondenprofessional – is dat heel veel van die oordelen en/of adviezen nergens op gestoeld én vaak zelfs de grootste kolder zijn. In dit artikel bespreek ik zeven van die mythes (kort).

Zoals je ook als nieuwbakken moeder van alle kanten (ongevraagd) advies krijgt (is mij verteld), geldt dat ook als je een hond hebt. De tips en adviezen stromen al binnen vanaf het moment dat je een pup in huis haalt. Afhankelijk van hoe je hond zich ontwikkelt en of je soms ergens mee zit, krijg je (vaak ongevraagd) van alle kanten te horen hoe je het moet doen.
Soms zijn die adviezen prima en terzake deskundig. Soms zijn ze ronduit gevaarlijk of een potentiële aantasting van het welzijn van de hond (en eigenaar). Het is dus belangrijk om te weten welke veel gehoorde mythes en aannames nonsense zijn (en waarom).

1. “Je hond ……… (vul maar in; loopt weg, valt uit, luistert niet, gaat op je voet zitten etc. etc) omdat hij dominant is”
Je honden is niet ongehoorzaam omdat hij dominant is. Je hond is onvoldoende gehoorzaam omdat je als begeleider niet/onvoldoende/niet goed genoeg je hond geleerd hebt wat je van hem verwacht. Én er voor hem onvoldoende reden is om te doen wat je van hem vraagt. Als het gaat om ‘trucjes’, is je hond je simpelweg te slim af en moet je zorgen dat je de juiste knopjes bij je hond vindt zodat hij wel gaat doen wat je graag van hem wilt.

Als het gaat om gedrag dat gedreven is door een (vaak negatieve) emotie zoals uitvallen, is die emotie de ‘oorzaak’ van het vervelende gedrag. Niet het feit dat je hond dominant is.
Wil je meer weten over hoe het zit met dominantie? Lees dan dit artikel.

2. “Hij kwispelt dus hij is blij/vriendelijk”.
Ik zeg altijd – en het is flauw, ik weet het – “een kwispelende hond betekent maar één ding en dat is dat hij leeft”. Meer dan dan kun je niet zeggen over kwispelen. Een kwispelende hond kán blij zijn, maar hij kan ook heel goed boos, gefrustreerd of bang zijn. De manier waarop hij kwispelt en hoeveel spanning in zijn staart aanwezig is, is hierin allesbepalend. Dus nóóit meer zeggen (of kinderen vertellen!) dat een kwispelende hond altijd blij is!

3. “Anders went hij er nooit aan…”
Honden die reageren op geluiden of op andere mensen of honden, worden geregeld in situaties gebracht die voor hen moeilijk zijn. Niet omdat het moet, maar omdat de begeleider denkt dat het goed is voor de hond. Bijvoorbeeld een hond die bang is voor harde geluiden, waarvan de eigenaar denkt dat het goed is om met deuren en kastdeuren te slaan om de hond eraan te laten wennen. Of met een hond die bang is voor vuurwerk, op vuurwerk-cursus te gaan.
De techniek waarmee je dan gedrag probeert te veranderen, heet ‘flooding’. Een techniek die in de humane therapie niet veel meer gebruikt wordt, omdat je een groot risico loopt dat het probleem alleen maar groter wordt. Dat is bij honden idem dito. Meer weten over dit onderwerp? Lees dit artikel.

4. “Correcties werken niet”
Als je voor het eerst een artikel van mij leest, weet je dit niet. Maar anders is het overduidelijk; ik ben geen voorstander van correcties en zeker niet van fysieke correcties (ruk aan de lijn, nekvel vastpakken etc). Ik vind het niet ok om je hond te intimideren, pijn te doen of te laten schrikken, simpelweg omdat ik graag wil dat hij bepaald gedrag wel/niet laat zien. Daarnaast zijn er risico’s op toename van angst, agressie, aantasting van de band tussen hond en eigenaar en fysieke schade. Al met al een slecht idee dus.

Maar… dat wil niet zeggen dat correcties niet werken! Het is iets dat nogal eens gezegd worden door trainers en gedragstherapeuten die uitsluitend positief werken (zoals ik er ook één ben). Ik werk niet met correcties, wil dat niet, zal het nooit aanraden.. Maar dat betekent niet dat ze niet werken.
Sterker nog; zelfs elke positieve trainer werkt wel eens met een correctie. Dat is dan weliswaar (ga ik van uit) geen fysieke correctie. Maar bv. je omdraaien omdat je hond tegen je aan springt, is een correctie.
Correcties, mits goed uitgevoerd, werken dus wel degelijk. Maar het is zeer onverstandig (om allerlei redenen) om fysieke correcties te gebruiken. Het doel heiligt naar mijn idee zeker niet altijd de middelen als het gaat om hondenopvoeding en -training.

5. “Beloningen werken niet”
De vorige opmerking (“correcties werken niet”) komt vaak uit de hoek van de positieve trainers. Deze opmerking: “beloningen werken niet”, komt vaak uit de hoek van de trainers die werken op basis van correcties. Vaak hoor je; het werkt misschien wel voor jouw hond, maar voor deze hond(en) werkt het niet.. Maar dat is onzin.
Ieder levend wezen leert op basis van correcties en beloningen.
Ie-de-reen.
Dus ook jouw speciale hond met een hoge drift, groot agressieprobleem, of een die “gerehabiliteerd” moet worden.Het is de kunst (en een vak!!) om de juiste beloning te vinden voor die ene specifieke hond die jij voor je hebt. Niet elke hond doet iets voor voer, spel of aandacht. Sommige honden vinden het bv. geweldig om ergens achteraan te rennen of te zwemmen als beloning.
En misschien moet je een creatieve manier vinden om ervoor te zorgen dat je hond de beloning op het juiste moment (snel na het gedrag) krijgt.
Maar dat zijn allemaal beperkingen aan jou als trainer.
Het zijn geen beperkingen aan hoe je hond leert en wat hij hiervoor nodig zou hebben. Beloningen werken altijd.

6. “Angst moet je negeren want anders versterk je het”
Angst is een emotie en een emotie wordt niet negatiever door het te koppelen aan iets leuks. Sterker nog; het is een beproefde techniek om emoties van een individu te veranderen. Je mag (wat mij betreft moet) je hond dus niet negeren als hij bang is!!! Lees hierover meer in dit artikel.

7. “Als hij uitvalt gaat hij er naar toe, dus hij is niet bang.”Honden (en mensen) die ergens bang voor zijn, hebben informatie nodig. Ze moeten meer weten over datgene dat ze bedreigend vinden om een afweging te kunnen maken of ze écht gevaar lopen of niet. Ze gaan daarom naar iets engs toe, als het in beleving geen zin meer heeft om weg te gaan. Lees hierover meer in dit artikel.

Als je een probleem hebt met het gedrag van je hond, schakel dan een deskundige hondenprofessional in. Ga niet alleen maar af op (goedbedoelde) adviezen op Facebook of andere internetbronnen. Ga naar een goede hondenschool of gedragstherapeut, waarbij je vraagt om:
1. de opleiding en papieren van de instructeur/gedragstherapeut
2. een deugdelijke beargumentatie van alles wat je wordt verteld. Neem niet zomaar iets aan en wees kritisch. En als het niet goed voelt; wegwezen!

Dit artikel is geschreven door Monique Bladder, hondengedrag-specialist. Zonder toestemming per mail, is het niet toegestaan dit artikel over te nemen. Delen van deze link via sociale media is wel toegestaan.