Angst; een aanslag op het welzijn en de gezondheid van je hond

Angst is een basale emotie van mens en dier, met een duidelijke functie; overleven. In het dagelijks leven zijn er heel veel prikkels die een angstreactie bij de hond kunnen veroorzaken, zonder dat er daadwerkelijk een levensbedreigend risico is. Maar voor de honden die bang zijn, is die redenering totaal niet belangrijk. Ze zijn (doods)bang; variërend van heel af en toe tot meerdere keren per dag.

Als eigenaar heb je een belangrijke taak; je hond beschermen tegen deze situaties en, als dat mogelijk is, trainen met je hond om de angst te verminderen. Achterover leunen en niets doen, is geen optie, zeker als je weet wat de gevolgen kunnen zijn van angst.

Angst als onderliggende emotie

Angst kan een onderliggende emotie zijn bij heel veel verschillende gedragingen die eigenaren vervelend vinden. Denk hierbij aan:

• verlatingsangst (blaffen, onzindelijkheid, vernielen)

• agressie ten opzichte van honden (bekende en onbekend)

• agressie ten opzichte van mensen (bekende en onbekende, kinderen en volwassenen)

• wegrennen bij harde geluiden

• onrustig en nerveus gedrag

Angst heeft effect op het welzijn van de hond.

Daarom is “vrijheid van angst en distress”één van de vijf “vrijheden” (Five Freedoms) die opgesteld zijn door mensen die zich bezig houden met dierenwelzijn. Minder formeel, maar daarom zeker niet minder belangrijk is het feit dat angst effect heeft op de gezondheid van de hond.

Uit onderzoek* is gebleken dat honden die bang zijn voor onbekende personen minder lang leven. Ze sterven niet aan een specifieke ziekte, maar de wetenschapper deponeert de stelling dat de stress en de angst de kwaliteit van de lichaamscellen van de hond vermindert. Hierdoor zou ook de algemene gezondheid slechter worden, waardoor honden die bang zijn voor onbekende personen sneller ziek worden en vroeger overlijden. De wetenschapper stelt zelf dat meer onderzoek naar deze stelling nodig is.
In hetzelfde onderzoek wordt geconcludeerd dat honden met een niet-sociale angst (bang voor geluiden, voorwerpen, verkeer, storm, wind en nieuwe situaties) en honden met verlatingsangst vaker en ernstiger huidziektes hebben dan honden die niet deze angsten hebben.

Een hond die bang is, doet alles om ervoor te zorgen dat hij weer uit die situatie raakt.

Ze hebben in het algemeen de “keuze” uit een aantal manieren om dit te doen:

• vluchten/ontwijken

• vechten

• bevriezen

• “gek doen”

De meeste honden hebben een “voorkeur” voor één van deze vier manieren; een coping mechanisme.

Als eigenaar is je eerste taak ervoor te zorgen dat je hond helpt om de situatie weer onder controle te krijgen. Zorg er daarom voor dat je weet wat het coping mechanisme is van jouw hond en bied hem de gelegenheid om dat uit te voeren als dat kan. Kruipt jouw hond bv. het liefst weg als het onweert, hou hem dan niet tegen maar biedt hem een veilige plek waar hij dat kan doen. Is hij bang voor andere honden, leer hem dan op commando achter jou te gaan staan of aan de andere kant zodat hij op zijn minst achter jou weg kan kruipen. Maar alleen maar zorgen dat hij weer uit een situatie komt, is voor de meeste honden niet voldoende voor de lange termijn.

Het is belangrijk dat je kunt voorkomen dat je hond geregeld bang is.

Training is daarvoor essentieel. Hoe? Dat verschilt van hond tot hond.. Het enige algemene dat er over te zeggen valt, is dat de prikkel zo ver of zo zacht moet worden aangeboden dat de hond niet bang is en dat hij daar een positieve associatie mee op moet bouwen.

Meer weten over angst bij honden? Bekijk dan deze informatie of lees dan het boek dat ik samen met Erica Bokelmann geschreven heb: Help je hond bij angst

* Dreschel, N.A., 2010. The effects of fear and anxiety on health and lifespan of pet dogs. Applied Animal Behaviour Science 125, 157-162