Angst en stress zijn niet twee dezelfde dingen

Ik heb het vaak over stress. Op mijn website vind je diverse artikelen over dit onderwerp. Ik praat graag (en veel) over het figuurlijke stress-emmertje, dat voor een heleboel eigenaren ineens veel kan verklaren. Er valt niet heel vaak één kwartje, maar vaak zoveel dat het lijkt op een uitbetaling van een gokautomaat ;) Maar het praten over stress heeft ook een keerzijde. Heel veel eigenaren zeggen dat hun hond stress heeft, terwijl hij bang is.  En andersom. Dus het is handig om daar meer aandacht aan te schenken. 

Laten we eerst kijken naar angst. 
Angst is een emotie. Het is een gevoel dat je overweldigt op het moment dat je lichaam en je onbewuste zich bedreigd voelt en zich 'zorgen' maakt over je lijfsbehoud. Natuurlijk 'denkt' je lichaam niet en is het een onbewuste reactie en proces. Het feit dat ik er nu al minuten over nadenk hoe ik dit moet formuleren, geeft aan hoe lastig een emotie eigenlijk te beschrijven is. 
Het is een onderliggende, heftige emotie die je aanzet tot allerlei soorten gedrag. Dat geldt voor je hond natuurlijk ook. 

Overigens is angst niet abnormaal! 
Angst heeft een hele duidelijke functie. Het zorgt er namelijk voor dat je adequaat reageert in situaties die het overleven van je hond zouden kunnen bedreigen. Als je nooit bang bent, loop je een groot risico om wél in zeven sloten tegelijk te lopen. Dus angst is, als het af en toe in een milde vorm zoals schrik voorkomt en je hond daarvan herstelt, helemaal niet erg en onderdeel van het leven. Als je hond vaak schrikt en/of slecht herstelt, kan het een grote negatieve invloed hebben op het leven van je hond. En dan moet er vanzelfsprekend iets gebeuren. 

Stress is dus iets anders dan angst! 
Stress is namelijk eigenlijk een fysiek proces, dat heel vaak ontstaat als gevolg van een emotie. Dat kan angst zijn, maar ook boosheid, frustratie of ook positieve emoties zoals spel. 
Stress is dat wat er gebeurt om ervoor te zorgen dat alles binnen dat lichaam goed blijft functioneren en in balans is, blijft of komt. Zo komt er bijvoorbeeld meer adrenaline vrij om in actie te komen. En ook stoffen als testosteron en cortisol zijn onderdeel van die stress-response. 
Het zet een lijf aan om in actie te komen (of op een andere passende manier te reageren om het lichaam weer in balans te krijgen). 

De figuurlijke stress-emmer vult zich en als die overloopt krijg je 'explosief' gedrag (kijk hier voor een uitgebreide uitleg over de stress-emmer). Maar die emmer vult zich niet als gevolg van prikkels. Die emmer volgt zich als gevolg van de emotie die door die prikkel wordt opgewekt. 
Een hard geluid vult niet de emmer. 
De stoffen die vrij komen omdat je hond bang is als hij een geluid hoort, vullen de emmer. 
Een balletje vult niet de emmer. 
De stoffen die vrij komen omdat je hond het heel erg leuk vindt als hij de bal ziet, vullen de emmer. 

Is dit verschil belangrijk? 
Ik vind van wel. 
Je ziet namelijk dat heel veel eigenaren zich tegenwoordig vooral richten op stress en het legen van de stress-emmer. Top, want het is hartstikke belangrijk. 
Maar.. 
Als je je alleen maar op de stress-emmer focust, ben je hoogstwaarschijnlijk vooral bezig met symptoom-bestrijding.

Natuurlijk is het belangrijk om ook die stress-emmer 'aan te pakken'.
Want als die emmer heel erg gevuld is, zal hij bij het minste of geringste overlopen en is het lastig om je hond die dingen te leren die je wilt. En vanzelfsprekend is het voor het welzijn van je hond belangrijk dat hij meer ontspannen wordt. Door bijvoorbeeld te zorgen voor voldoende rust en de juiste hoeveelheid beweging en mentale uitdaging. Maar daarmee alleen ben je er niet. 

Angst en stress zijn twee verschillende dingen, die natuurlijk wel erg met elkaar verbonden zijn. Angst leidt tot stress. En als een hond veel stress heeft, is hij makkelijker bang voor andere dingen. 
Maar trap niet in de valkuil je alleen maar te focussen op stress (en de stress-emmer) als je je hond wilt helpen. Werk ook aan de kern van het probleem. Dat kan bijvoorbeeld angst zijn. Maar ook emoties als boosheid of eenzaamheid moet je in acht nemen. 

Wil je iets doen aan de overprikkeling van je hond? Kijk dan hier: https://www.moniquebladder.nl/inschrijving-masterclass-angst

Dit artikel is geschreven door Monique Bladder, hondengedrag-specialist. Overname is niet toegestaan zonder toestemming.