Dogma's binnen hondenland: nuanceer en beredeneer
Ik loop al een tijdje mee in hondenland (zei oma ;) ) En in die jaren heb ik diverse dogma's voorbij zien komen. Meningen en ideeën die heel vastomlijnd lijken te zijn en waar op geen enkele manier aan te tornen lijkt. Sommige van die dogma's kan ik van harte onderschrijven. Zoals dat het een stuk aardiger en net zo effectief is om een hond te trainen op basis van bekrachtiging. Maar er zijn er ook diverse, waar ik het oprecht mee oneens ben. Of beter gezegd: die gewoon niet kloppen.
Veel honden-eigenaren hebben op de één of andere manier de neiging om altijd een andere honden-eigenaar te willen vertellen hoe het moet, hoe het hoort en meestal ook dat een ander het niet weet. Eerlijk is eerlijk: ik heb die neiging ook (gezien het aantal artikelen hier op deze website kan ik niet zeggen dat dat niet zo is 😉) Het verschil is alleen dat ik of onderbouw wat ik zeg met feiten en onderzoek. Of ik geef duidelijk aan dat iets een mening is van mij persoonlijk.
En in die adviezen die dan vaak gegeven worden, barst het van de "one-liners". Een zin die zogenaamd een verklaring of een reden voor iets geeft, maar zonder dat het onderbouwd is. Maar op basis van die one-liners, zijn er een heleboel misverstanden en aannames over hondengedrag. Die door mening honden-eigenaar - onervaren én ervaren - voor waar worden aangenomen. Ik zal er een aantal noemen:
* "Je hond is dominant" (als hij uitvalt naar andere honden, op de bank wil, voor je uit wil lopen, tegen je rijdt, tegen je aanpast etc etc.)
Hier kan ik uuuuuuren over praten, daarom schreef ik er een aantal artikelen over, waarvan deze de belangrijkste is denk ik. In deze YouTube-video leg ik er ook het een en ander over uit.
* "Als je hond bang is, moet je hem negeren want anders versterk je de angst". Angst is een emotie en geen gedrag. Een emotie wordt nooit negatiever door er iets aan te koppelen dat voor een hond (of welk individu dan ook) positief is. Soms is het niet voldoende wat je er tegenover zet en vermindert de angst niet. Maar die angst wordt niet groter. In dit artikel heb ik er meer woorden aan vuil gemaakt en ik besprak het in deze YouTube-video.
* "Je moet moeilijke situaties niet ontwijken, want anders leert ie het nooit/went ie er nooit aan" Een begrijpelijke redenatie. Deels. Want als je altijd blijft ontwijken, leert een hond er inderdaad nooit iets van. Maar dat betekent niet dat je je hond elke keer het figuurlijke diepe in moet gooien. Want dan loop je een groot risico dat de angst alleen maar groter wordt. Daarover schreef ik dit artikel.
* "Je hond voelt jouw emotie en daarom doet hij wat hij doet". Een uitspraak die aan de basis staat van heel veel verdriet en schuldgevoelens bij een heleboel eigenaren. Nu zeg ik niet dat hoe jij je voelt niet van invloed kan zijn op wat je hond doet. Maar dat komt niet omdat hij jouw emotie overneemt. Wat jij als gevolg van die emotie doét, kan het gedrag van je hond beïnvloeden. Wat je doet, heb je enigszins controle over en kun je veranderen. Hoe je je voelt, niet. Ook hierover schreef ik een artikel en maakte ik een YouTube-video.
* "Een correctie werkt niet". Ik ga in al mijn training en begeleiding uit van positieve bekrachtiging. In het werken met beloningen in de vorm van voer, speeltjes of aandacht. Maar dat wil niet zeggen dat correcties niet werken. Correcties kunnen effectief zijn. Heel erg effectief zelfs. Maar ze kunnen óók schade aanrichten; aan de band tussen jou en je hond en fysieke schade. En ze kunnen leiden tot meer angst en als het gevolg daarvan agressie. En: het is niet zo heel erg aardig.... Allemaal goede redenen voor mij om zo ver mogelijk weg te blijven bij alles wat een fysieke correctie is en alleen te begrenzen zonder schrik, intimidatie en angst. Maar... het is simpelweg niet waar dat een correctie niet werkt.
* "Laat ze het maar uitvechten". Nog zo'n eentje die aan de basis van een heleboel ellende staat bij honden die zich bedreigd voelen door andere honden. Omdat 'iemand' dacht dat het een goed idee was om de honden met elkaar in gevecht of conflict te laten zijn. Meestal gedreven door een overtuiging vanuit dominantie. Maar één negatieve ervaring kan al genoeg zijn om een groot probleem te creëren. En ook als je hond wel 'wint', is er een risico dat je een probleem creëert. Hoe dat zit, heb ik in dit artikel beschreven.
(Al typende merk ik dat ik een pagina's lang artikel kan schrijven met allerlei dogma's. Tot mijn eigen schrik.....)
* "Elke hond wil spelen met onbekende honden/is sociaal". Dit wordt meestal niet zo hard gezegd, maar wel verwacht. Veel eigenaren hebben het idee dat het de meest normale zaak van de wereld is dat een hond speelt met elke onbekende hond die hij tegen komt. Dat is niet zo. Het andere uiterste is dat hij zich bedreigd voelt door een onbekende hond, dat is ook niet wat je hoeft te verwachten. Maar er is een mooie middenweg mogelijk (en normaal). Dat bespreek ik onder meer in dit artikel en maakte ik deze YouTube-video.
Ik kom dus zelf tot de schokkende ontdekking dat ik nog uren door kan gaan. Dat doe ik niet, omwille van de leesbaarheid. Maar ik wil vooral iedereen oproepen om - voordat je iets roept over wat je denkt te weten over hondengedrag - even na te denken. Wéét je op basis van de kennis die je hebt, zeker dat dat wat je zegt klopt? Of praat je anderen na, die ook iets geroepen hebben. Bij de dierenwinkel, in de trimsalon, in het park of misschien zelfs op de hondenschool? Want óók daar hoor je een verklaring te krijgen voor waarom iets is zoals het is (volgens die professional). Als je die niet krijgt nadat je er om gevraagd hebt, moet je je misschien eens achter de oren krabben 😉 Oh ja... en vergeet Facebook niet. DE plek voor dogma's en ongenuanceerde uitspraken. In mijn eigen Doet ie anders Nooit! Club doe ik mijn best om die nuance altijd aan te (laten) brengen!
Dit artikel is geschreven door Monique Bladder, hondengedrag-specialist. Overname is niet toegestaan zonder schriftelijke toestemming. Delen van dit artikel via social media wordt op prijs gesteld.