Weet je zeker dat jouw hond fysiek ok is?

overig

Het is een onderwerp waar veel begeleiders liever niet bij stil staan. Dat is ook niet gek, want het geeft al snel een gevoel van onrust. Want je denkt er liever niet teveel aan dat jouw hond misschien niet zo gezond is als je denkt. Toch?
Maar het is een heel belangrijk onderwerp, zeker als je hond gedrag laat zien dat voor hem, voor jou of voor zijn omgeving onprettig is. Honden zijn erg goed in het verbergen van pijn en fysiek ongemak. Of wij zijn slecht in het herkennen, dat kan natuurlijk ook nog. 

Op de foto zie je Ean, mijn Flatcoated retriever die 9,5 jaar oud geworden is en ik begin 2018 heb moeten laten gaan. Op het oog een gezonde hond, maar de laatste 1,5 jaar van zijn leven had hij maag/darmproblemen. Hij is één van de voorbeelden van honden waar je aan de buitenkant niets aan hem zag, maar die van binnen toch wel wat mankeerde. In dit artikel vertel ik je ook het verhaal van mijn herplaatser Hailey én geef ik je aanwijzingen waar je op moet letten als het gaat om fysiek ongemak en/of pijn.

Gedrag (en zeker ook probleemgedrag) is meestal het resultaat van verschillende factoren zoals ras, persoonlijkheid, ervaringen enzovoort. Een van die factoren is hoe je hond zich voelt, fysiek gezien. Want ga maar na; als jij niet lekker in je vel zit, reageer je waarschijnlijk ook anders dan wanneer je je wel helemaal gezond en kiplekker voelt?!
Als je hond fysiek niet lekker in zijn vel zit, vult dat voor een deel zijn figuurlijke stress-emmer. Het is dan weliswaar niet de directe oorzaak van zijn gedrag, maar speelt wel een belangrijke rol. Hoe dat werkt, met die stress-emmer en het overlopen daarvan, kun je in dit artikel lezen.

Als begeleiders zijn we niet zo goed in het herkennen van pijn of ander fysiek ongemak (zoals bijvoorbeeld maag/darmproblemen). Helaas herkent ook niet elke dierenarts veranderingen in gedrag als wat het kan zijn. Namelijk een eerste symptoom dat er fysiek iets niet goed is bij je hond. Voorbeelden hier van zijn:
– tuigje niet om willen
– pootjes likken na een wandeling
– niet altijd mee willen wandelen
– soms niet (alles) willen eten
– grommen als je je been beweegt terwijl de hond in de buurt ligt
– rusteloosheid (druk zijn).

Er zijn ook andere, subtiele signalen, waar je op kunt letten omdat ze een signaal kunnen zijn van bijvoorbeeld pijn in de spieren (1)
– Hoe is het gangwerk van je hond, hoe loopt hij?
– Houding: gekromd of achterkant laag? Hoe staat zijn staart?
– Verandering van positie: zit je hond als een puppy, onderuit gezakt? Hoe verandert je hond van positie?
– Problemen met vachtverzorging
– Verandering van vacht; door verminderde doorbloeding wordt vacht en huid beïnvloed
– Samentrekkende huid/vacht
– Prestatievermogen vermindert bij sport, bv. slechter in de paaltjes bij behendigheid, hoofd dat niet omhoog komt bij obedience of een jachthond die het apport niet meer kan dragen
– Verandering in gedrag, onder meer agressie
– Toegenomen angst, inclusief geluidsgevoeligheid
– Verandering in dagelijkse activiteiten, niet meer de trap op gaan, langzamer tijdens de wandeling, minder snel in de auto, liggen bij het eten etc.

Ik heb in mijn verleden (helaas) drie honden gehad bij wie ik erachter kwam dat je op hele kleine signalen moet letten om te kunnen zien of je hond pijn heeft of iets anders fysiek mankeert. Mijn laatste “casus” is Hailey, onze Welsh Springer Spaniel-herplaatser die begin februari 2018 bij ons kwam. Bij haar vorige eigenaar waren er diverse problemen, onder meer met haar gedrag. Bij ons bleek ze onder meer bezitterig te zijn (niet naar ons, wel naar Griffin) en moeilijk haar plas kan ophouden (niet onzindelijk, want als ze de gelegenheid heeft gaat ze zeker naar buiten). In haar spel met Griffin gaat het vaak eerst goed, maar kan ze vervolgens heel fel reageren. Het heeft haar de liefkozende bijnaam “Heksje” opgeleverd 😉

Een aantal weken geleden zijn we met haar naar de dierenarts geweest om een volledige checkup te doen. Niet omdat er op het oog veel met haar aan de hand was, behalve het plassen en haar bezitterige gedrag.

Hoe ze rent, is typerend voor haar. Heel hard, bijna altijd in galop en bijna altijd haar rechter-achterpoot het verst naar voren. In het begin viel me dat niet op, maar naarmate de tijd vorderde ging ik dat zien. De directe aanleiding was het feit dat ze nu in totaal 3-4 keer zomaar uit het niets heel even piepte. Samen met mijn observatie, het plassen en haar “Heksje-zijn”, voor mij aanleiding om naar de dierenarts te gaan en te vragen om röntgenfoto’s, een echo van haar blaas en bloedonderzoek.


Dit was haar röntgenfoto, met de opmerking erbij dat ze onder narcose was en door de dierenarts en assistente recht neergelegd is. Het scheve dat je ziet, is dus niet het resultaat van een slechte foto maar hoe de toestand in haar rug is…

Op de heupfoto valt de scheefstand op en zie je bij de pijl botwoekering aan de linkerkant. Op de foto van de zijkant is te zien dat ze 8 lendenwervels heeft. Een hond hoort er zeven te hebben….

De conclusie van de dierenarts, de specialist en de chiropractor is duidelijk; ze moet pijn hebben met deze rug. Of het de oorzaak is van haar “heksen-gedrag” en moeite met urine ophouden weten we niet zeker. Maar persoonlijk acht ik de kans zeer groot.
Vanzelfsprekend wordt ze nu behandeld tegen de pijn op allerlei manieren (we hoeven geen tips, we zijn in goede handen 😉 ) En we zien al een paar – opnieuw hele subtiele! – veranderingen:
– ze kan nu draven aan de fiets! Daar waar ze tot nu toe in galop ging (wat eigenlijk niet goed voor haar was werd me op het hart gedrukt), gaat ze nu in een keurig tempo in draf mee.
– ze gaat op haar rug liggen om te ontspannen…
– de huid op haar rug kan ik ‘oppakken’. Voor de behandeling bij de chiropractor zat dit helemaal vast.

We hebben nog een lange weg te gaan en we zullen er rekening mee moeten houden dat haar in de toekomst nog wel het een en ander te wachten staat. Maar voor nu kunnen we haar helpen om steeds beter in haar vel te laten komen. Mentaal maar zeker ook fysiek.

Is dit artikel bedoeld om je je zorgen te laten maken over je hond? 
Ab-so-luut niet!!
Maar ik wil wel graag dat je je bewust bent van het feit dat je hond lang niet altijd duidelijk laat zien dat er fysiek iets aan de hand is. De signalen zijn vaak heel subtiel en gedrag is vaak een eerste symptoom. Vergeet dat zeer zeker niet!

Bronvermelding:
1.1. Swindlehurst L. – 10 Ways Dog Show Muscular Pain and its Relationship with Behaviour – lezing, Victoria Stilwell Dog Bite and Behaviour Conference, University of Lincoln, UK. (2015)

Dit artikel is geschreven door Monique Bladder, hondengedrag-specialist. Overname is zonder toestemming niet toegestaan. Delen van de link naar dit artikel via sociale media wordt op prijs gesteld.

Meer weten over hondengedrag en onder meer de relatie met medische factoren? Lees dan mijn boek Kijk eens naar je hond. Aan de slag met zijn gedrag.