Het misverstand over markeren van je hond

Het is vaak erg vervelend; een hond die tegen dingen aan plast (markeren). Over dit markeren heerst een hardnekkig misverstand, namelijk dat het te maken heeft met dominantie en/of zelfverzekerdheid. Maar heel vaak is er iets heel anders aan de hand als je hond markeert..

Een hond die tijdens een wedstrijd op het terrein plast. Een hond die zijn poot optilt tegen je been (of bij een ander persoon). Een hond die, als hij in een ander huis is dat dat van hemzelf, tegen de stoel of de muur plast. Het zijn allemaal veel voorkomende voorbeelden van ongewenst markeergedrag, dat vaak de stempel dominantie krijgt. Dominant gedrag is het in elk geval niet (lees daarover dit artikel). Maar wat is het dan wel?

Communicatie

Voor honden is hun neus essentieel. Ze nemen er de meeste informatie over hun omgeving mee op en ik ben ervan overtuigd dat er op dat vlak een hele wereld aan ons voorbij gaat. Ik denk dat we geen idee hebben wat een hond allemaal waarneemt met die neus.
Een van de functies van markeren, is het verspreiden van informatie aan andere honden. Waarschijnlijk dat je als hond op deze plek geweest bent. Misschien om aan te geven dat je het als je territorium beschouwt? Of dat je als ongecastreerde reu op zoek bent naar een seksuele partner? Er zijn vast onderzoeken naar gedaan, maar de exacte inhoud van die boodschappen is voor ons mensen denk ik erg lastig te “lezen”. Aangezien we niet die neus hebben. Maar dat er via markeren een boodschap doorgegeven kan worden, is duidelijk.

Stress

Een tweede -minstens net zo vaak voorkomende reden om te markeren – is de aanwezigheid van stress.
Als een hond een prikkel bedreigend vindt, komen er allerlei stoffen in zijn lijf vrij die het lichaam aanzetten tot actie. Want als jij bedreigd wordt (lees; stress hebt), is het belangrijk dat je zo snel mogelijk iets gaat doen om ervoor te zorgen dat je uit die situatie komt.
Die stress-hormonen leiden tot allerlei fysieke reacties, waarvan het lozen van overbodige ballast (lees; urine) er een kan zijn.

Een hond die markeert, kan dus heel erg goed last hebben van stress. Niet altijd natuurlijk, want je hebt ook nog de verklaring dat het het achterlaten van een boodschap is. Maar vaak, heel vaak, is het stress. Het is dan te herkennen aan de context waarin de hond het doet en ook aan de rest van zijn gedrag en lichaamstaal. Dat zijn dus belangrijke zaken om op dat moment op te letten.

De honden die tijdens een wedstrijd op het terrein plast, ondanks dat hij net tijdens de wandeling heeft geplast, heeft dus hoogstwaarschijnlijk stress van de omstandigheden. De stress kan komen van de eigenaar, van het onbekende terrein of van de aanwezigheid van andere honden. Het kan van alles zijn.
Een hond die tegen een persoon plast, ervaart vaak die persoon als een stresserende prikkel. Doordat die misschien mondeling corrigeert of anderszins druk uitoefent. Het kan ook zijn dat de omgeving als stressvol ervaren wordt, en de hond al steun zoekend bij de eigenaar alsnog plast.
Het plassen in een onbekende omgeving, kan twee oorzaken hebben (of beide oorzaken lopen enigszins door elkaar): de plassende hond wil de boodschap achterlaten dat hij in het huis geweest is en/of de plassende hond heeft stress. Ik denk dat het meestal een combinatie is van beide oorzaken.

Hoe reageer je als eigenaar?

Het is natuurlijk geen pretje als je hond staat te plassen tijdens een wedstrijd, in een huis waar je op bezoek bent of tegen jou (of een ander aan..). Toch is het erg belangrijk om je hond er niet voor te straffen (ook niet mondeling)! Je hond markeert hoogstwaarschijnlijk vanwege stress. Als je hem op dat moment corrigeert, vergroot je de stress en is er een grote kans dat hij die omgeving gaat associëren met vervelende gebeurtenissen (straf) waardoor er een kans is dat hij de volgende keer in elk geval weer markeert (je kunt over dit onderwerp hier meer lezen).

Probeer vooral te achterhalen waarom je hond in die situatie stress heeft en probeer dat te veranderen door met die specifieke prikkel te trainen. Zorg dat zijn associatie met die prikkel (bv. andere honden, een wedstrijdcontext, een persoon, je manier van trainen, een onbekende omgeving etc etc) anders wordt. Positief dus. Dat kun je bv. doen door die prikkel te gaan koppelen aan iets positiefs (voer, spel etc).
De aanpak verschilt erg van hond tot hond en als je hond in veel situaties markeert is het verstandig om eens te gaan kijken naar hoe zeker hij in de wereld staat en of het nodig is om hem daar verder bij te helpen.

Meer weten over hondengedrag? Lees dan mijn boek: Kijk eens naar je hond. Aan de slag met zijn gedrag. 

Dit artikel is geschreven door Monique Bladder, hondengedrag-specialist. Overname zonder toestemming is niet toegestaan.