Een bange hond: steunen, motiveren of over een grens heen halen?

Als je een hond hebt die bang is, valt het niet altijd mee om het 'juiste' te doen. Als eerste omdat heel Nederland (en daarbuiten) een mening heeft over hoe je met je hond zou moeten omgaan (iets met 17 miljoen honden-professionals🤪). Maar daarnaast omdat het ook niet altijd heel strikt aan te geven is wat je wel of niet moet doen. Moet je je hond steunen (ja!), moet je enthousiast tegen je hond zijn als hij iets ziet dat hij spannend vindt (misschien) of moet je hem over een grens heen halen zodat hij leert dat er niets is om bang voor te zijn (nee). Kortom: het is niet altijd gemakkelijk om te bepalen wat je wel of niet moet doen.

"Vroeger" was het advies om je hond te negeren als hij bang was, want "anders zou je de angst bevestigen of belonen". Inmiddels weten we dat dat echt grote onzin is en een advies is dat uit het jaar nul komt. Gelukkig zijn er dus ook steeds minder mensen die hun hond in de steek laten op het moment dat hij bang is en zie ik meer en meer eigenaren die er proberen te zijn voor hun hond op het moment dat hij ergens van schrikt of zich zorgen maakt. Toch is niet altijd helemaal duidelijk wat je het beste kunt doen. Niet negeren, dat is duidelijk. Maar wat wel? Er is een aantal opties en het lastige is dat de scheidslijn niet altijd even makkelijk op voorhand duidelijk aan te geven is. 

Laat ik beginnen te zeggen dat het nooit verkeerd is om je hond te steunen als hij daar behoefte aan heeft. Als hij graag bij je wil zijn als hij bang is, laat dat vooral toe. Geef je hond aandacht, raak hem aan en praat rustig tegen hem. Daar kun je nooit iets verkeerd mee doen. Je beloont daarmee NIET zijn angst en maakt zijn angst NIET groter. Wil je daar nog meer uitleg over, lees dan vooral ook dit artikel: https://www.moniquebladder.nl/blog/stop-die-onzin

Als je hond zich zodanig onveilig voelt dat hij steun komt zoeken bij jou, ben je eigenlijk te dichtbij datgene wat je hond spannend vindt (of het geluid dat hij hoort is te hard). Als het inderdaad de afstand is, is het goed om ook te proberen om de afstand te vergroten tot datgene waar je hond zich zorgen over maakt. Als je hem daar steunt en hij herstelt weer enigszins, is het ook fijn om te zien of je hem ook iets kunt leren over datgene waar hij bang voor is. Dat hij zich daar geen zorgen over hoéft te maken. Natuurlijk doe je dat alleen als het ook daadwerkelijk iets is dat niet bedreigend is. Als je hond bang is voor een boomstam, een gek voorwerp tijdens de wandeling of iets anders wat hij vaker tegen zal komen, is het goed om je hond verder te helpen. Want met alleen steunen help je hem op dat moment, maar doe je niets voor hem op de lange termijn. 

Als de afstand groot genoeg is zodat je hond zich weer enigszins veilig voelt, kan het zijn dat je hond nog steeds wel geïnteresseerd is in wat er daar is. Zolang dat nieuwsgierigheid is zonder steun zoeken of vluchtgedrag, kun je kijken of je je hond kunt laten merken dat het iets is waar hij zich geen zorgen over hoeft te maken. Door bv. iets leuks met hem te gaan doen op die afstand die nog wel ok is voor je hond. Bv. voertjes strooien of met hem gaan spelen. Je maakt op die manier mogelijk een positieve associatie (http://www.moniquebladder.nl/blog/positieve-associatie). Als je meer wilt leren over hoe je dat kunt doen, kun je je inschrijven voor de gratis Pavlov's Challenge die loopt van 3 t/m 6 september 2022 (http://www.moniquebladder.nl/pavlov)

En hier komt het lastige. SOMMIGE honden kun je motiveren om zelf te gaan onderzoeken door het aan te moedigen en zelf in beweging te komen. Daarmee bedoel ik niet rechtstreeks naar datgene dat ze spannend vinden, maar bijvoorbeeld een beetje parallel te lopen rondom datgene wat ze eng vinden. Maar wel altijd op zodanige afstand dat de hond zich nog veilig voelt en zelf kan beslissen of hij wil of niet. Als hij niet wil en meer afstand nodig heeft, prima. Als hij wel wil onderzoeken (en het is idd veilig en er kan niet plotseling iets geks gebeuren), laat je dat ook en moedig je dat aan. 
Mijn Flatcoated-puber Iloy is op het moment van het schrijven van dit artikel een kleine 10 maanden oud. We komen tijdens de wandeling soms dingen tegen die hij 'gek' vindt. Hij is dan dubbel: hij wil graag weten wat het is, maar zijn lichaamshouding staat vaak ook wat naar achteren (het verhaal van de spin, lees hierover meer in dit artikel: http://www.moniquebladder.nl/blog/spin)
Ik nodig dan één van mijn andere honden uit om te gaan kijken bij datgene dat Iloy spannend vindt. Of ik loop er zelf naar toe, zonder verder iets tegen Iloy te zeggen. Hij is vrij om te gaan of mee te komen. Ik ben in staat zijn lichaamstaal goed te lezen en ik kan goed beoordelen of het alleen maar wat zorgen zijn of dat hij echt bang is of zou zijn. In het laatste geval is het heel onverstandig als ik met hem mee zou lopen. In het eerste geval krijgt hij de kans om te onderzoeken en zelf tot een conclusie te komen dat het ok is. 

Niet iedereen kan zijn hond zo goed lezen, om allerlei redenen. Dat maakt dit stuk dus lastig, ook om te adviseren want het is een grijs gebied. De balans tussen afstand nemen en daar steunen (altijd goed als de hond dat wil, als hij weg wil vooral weg gaan uit de situatie!) en er naar toe lopen en de hond meelokken (of zelfs erger trekken) onder het mom: "Kijk maar er is niets aan de hand" terwijl de hond echt absoluut dat niet wil. 
Dat meelokken is altijd een slecht idee. Het risico dat het informatie verzamelen voor je hond een negatieve ervaring wordt, is simpelweg te groot. Het kan namelijk heel goed zijn dat je hond dichterbij gaat dan dat hij eigenlijk zelf wil of durft, omdat jij hem lokt met voer of met iets anders. Op het moment dat hij er dan is, kan het zijn dat hij zich alsnog te pletter schrikt (zeker als het een potentieel bewegende prikkel is, zoals iets dat weg kan waaien). Het feit dat hij dichterbij komt, betekent niet per definitie dat hij minder bang is of wordt. Daarvoor zou je vooral naar zijn lichaamstaal moeten kijken. 

Ik hoop dat je iets met de informatie uit dit artikel kunt, want zoals gezegd: het is een dunne scheidslijn die voor elke hond weer anders kan zijn. Laat altijd je hond vrij in de keuze of hij dichterbij wil of niet (als er geen agressie in het spel is). Moedig hem aan, maar trek hem niet over de denkbeeldige streep. Waar die streep voor jouw hond ligt, is niet altijd even makkelijk te bepalen. Bij twijfel geldt; niet doen! 

Je kunt nu al beginnen met de Weg met Vuurwerkangst-reeks: 7 gratis tips om de hel van de jaarwisseling voor je hond te verminderen. Kijk hier voor meer informatie; http://www.moniquebladder.nl/vuurwerkangst

Dit artikel is geschreven door Monique Bladder, hondengedrag-specialist. Overname is niet toegestaan zonder toestemming. Wil je dit artikel delen op social media? Dat mag vanzelfsprekend door het delen van de link.